Tratto  dalle  : "STORIE  VERE  E  FANTASTICHE  DELL'ISOLA  DI  SARDEGNA"

NOTA: di seguito sia la versione in sardo che la traduzione in italiano


ANGHELU   MERIDDA  DESSENA

-------------------

GESUCRISTU   FAGHE  PIOERE  

----ooOoo----

 

 Maju  2003

Anghelu   Meridda   Dessena

 ------------------------------------------------------------------------------

   GESUCRISTU   FAGHE   PIOERE

 

----ooOoo----

 


 

    Una  profiscione de  zente  beniada dai su  caminu de  cheja  giogulende 

 a  dresta  e  a manca comente  una  barca in  artu  mare.

    Ogni tantu  in  mesu a  un’Avemmaria  e  a  unu  Gloriapatre   tottu

  abboghinaiana  <<Gesucristu  faghe  pioere !!! >>.                        

     Zestu chi  sos  mesese de  'eranu  fini istadoso  de  una siccagna  chi

 nisciunu  de sos  bezzoso  sinn’ammentaiada  una chei  cussa.   Su trigu

 si   fi’ siccadu  chena  cumprire e  sas  avurese de  sas  frutturese e  sas

 ortalisciasa  si fini  tottu  sicchende comente  sos  rioso.

     Sos animalese  chena  eva e  chen’abba  fini tottu  molzende  chei

 sa  musca.

     In dainanti  a  tottu sa  zente  su Sagrestanu  gighiada  a  pala  su  Crocifissu

 mannu de  s’Artare  Mazzore.

  Fattu  sou beniana  sas  Cunfrariasa cun  sos  Crocifissoso minorese  e  poi tottu  sa zente  de sa  idda  in

luttu  garrigu.

    << Gesucristu  faghe  pioere !!! >>  abboghinaiana tottu  ma  sas  boghese fini gai  fortese  chi

s’assimizzaiana  piusu  a  una  minetta  che  a una  preghiera.     Giompidoso a  sa  piatta manna  tottu  si 

frimmeini   in  giru  a  s’abbadolzu chi  bi  fidi in  mesu.  

  Sos bezzoso  giamaiana  cussa funtana  “Sa  Funtana a  Casche”  ca sigundu  unu  contu  antigu  si  unu

istranzu  buffaiada  de  cuss'abba,  diventaiada  maccu  e  si  poniada  a  caschidare  che  ainu.


 

 

 


 


    Un’ ainu, lanzu  che  corru, fi’  buffende   a  butzelloso   movende  s’abba   cun  su  muzzighile  pro  no

ch’ingullire  sa  musca chi  bi  fidi  unu  prammu ‘onu.

    Su entu  ‘e  sole faghiada  movere  sos bestirese  de  sa zente  comente  fozzasa  in s’attunzu.  

Cussos  bestirese fini  guasi  boiodoso ca  a  tottu  fini  restadoso solu  sos  ossos imboligadoso  a 

sa pedde.

    Finzasa   s’abba si  li  bidiada falende  in  cannighinasa !  Unu,  chi fidi  piusu  annikadu de  sos  atteroso, 

s’acculziedi  su  Sagrestanu e  abbaidende  su  Cristu  si ponzeidi  a  boghese :<<Bellu  meu  già l’asa 

a  ischire chi  innoghe  semu passende  tottu  sas penasa  de  su mundu  e  pro cussu,  si  como  ti devimusu 

 faghere  offesa, no  creo  chi amusu  a podere  suffrire piusu  de  su  chi semusu  suffrende.

      Si no  ch’ asa  a bettare  in  sos  prefundoso   de  s’ifferru  sos   demonioso  ana a  tribagliare  e a 

suerare  meda prima  chi  no pottana   acciappare  una fischinida  de  petta inue  no  punghere.

     Noisi amu  fattu  tottu su  chi  podiamu faghere,  preghendedi   notte  e die  pro  faghe’ pioere, 

ma   tue no  l’asa  fattu.

    Como ti  namusu  chi si  no  faghese pioere  in  custu momentu,  noisi   ticch’ettamusu  intro a  custa 

balza de  abba  e  gai, si  no  cherese  aburrigare, asa  a  faghere su  miraculu ;  ca oramai  sa 

 pascescia  este finida >>.

   Tottu sa  zente  resteidi muda  e  frimma pro  unu  pagu tempusu   e  poi, ca  invece  de pioere  su  sole

 pariada  chi  si fidi  fattu  piusu   cardu,  tottu’ si  peseini  a boghese : <<  a  s’abba, a  s’abba !!! >>   e   ne

 istaccheini su  Cristu  dai  sa  rughe e  che  lu etteini  a  modde.

     Totta sa  zente  s'aisettaiada  chi  n’esserene faladasa  sas  aerasa  o  chi   un’ ascia de   raju  los aerede

bruxiadoso  pro   los castigare de  cussu  sacrilegiu,  ma  no suzzedeidi  nudda.

     Solu intro  a  s’abba su  Cristu,  chi fidi  fattu  de gesso,  si  fidi   sovende  pianu pianu.

 A cussu  puntu,  sos piu’  maccoso   de sa  cumpagnia, si  peseini   a  boghese : <<  Bidende  sezisi !!!  

Mezzusu  de no  dare  s’abba   Gesucristu  si sovede  e  gai  no  no restada  nudda  in manu  pro  no

 podere vendicare;  ajò....ajò  chi noche  torramusu  a  domo  a morrere   in  santa paghe >>.

    Tiu Giuanne,  chi  mi fidi  nende  custu contu,  aggiungheidi  chi   su  nonnu no  l’aiada  mai nadu  si 

poi Gesucristu  aiada  fattu su   miraculu   de  faghe’  pioere   ma  fi’  sicuru   chi  sos   antigos

 maltrattaiana  sempre   a  Gesusu  cando cheriana   chi    aerede  pioppidu.

    E, pro  mi  cunvinchere chi  fidi  nende sa  veridade, mi  gitteidi a   s’aposentu  de  corcare  e incue,  in 

cabitta ‘e  lettu,  b’aiada unu  Crocifissu  antigu chi  li  mancaiana  sos brazzoso.


  << Bidende  lu sese ?   Cussoso  binde   los  a’  segadoso nonnu   meu 

un’ annu  chi  no cheriada  pioere  in  sa  tanca de  “ Sos Tres  Radiales “ 

e  tottu  su  laore   si  fidi sicchende. 

    Fortuna  chi s’incrasa   a’  pioppidu ca  sinono  nel’aiada   istrazzadu

 carch’atteru  bicculu.

    Sa zente,  in  dom’issoro, faghiada   custas  cosasa cando   sa

siccagna   interessaiada   solu  sas  tancasa  issoro,  ma  cando  fidi

asciuttore  e  carestia  in  tottu  sa  leada,  tando  tottusu  umpare  

pregaiana  a  Gesucristu  chi  guasi  sempre  faghiada  pioere. 

    Ma  cando  no  pioiada  suzzediana  macchinese  comente  cussu 

chi  narana  chi  e'  suzzessu  in  sa  idda  de  "Funtana  a  Carche".                                                                                   

 

         Maju  2003

 

                                                           Anghelu   Meridda  Dessena

 

=========================================================

 

 

-< TRADUZIONE    IN   ITALIANO >-

 

ANGELO   MERIDDA  DESSENA

-------------------------

GESU’    FAI    PIOVERE

 

----ooOoo----

 

 Maggio   2003         

 Angelo   Meridda  Dessena

 

----------------------------------------------------------------------------


GESU’   FAI   PIOVERE
 ----ooOoo----
   

            

    Una processione  di  gente veniva  dalla   strada  di chiesa

ondulando  a destra  e  a   sinistra  come una  barca  in alto

mare.

   Ogni tanto  tra  un’Avemaria  e  un   Gloria  al  Padre  tutti 

gridavano : << Gesù  fai  piovere !!>>.          

  La primavera  era  stata tanto  siccitosa  che nessuno  degli 

anziani   ne  ricordavano una  uguale.  

  Il grano  si  era seccato  senza  maturare   e  gli alberi  da

frutta e  gli  ortaggi si  stavano  seccando man  mano  che

si seccavano  i  fiumi.                                             

      Il bestiame,  senza  erba e  senz’acqua,  stava morendo  come

le  mosche.

  Davanti a  tutti  stava il  Sacrestano  che trasportava  sulle  spalle  il  grande Crocifisso

dell’Altare Maggiore.

   Appresso  a  lui  c'erano  le  Confraternite  con  i  Crocifissi  più   piccoli  e tutta  la  gente

del  paese  in lutto  stretto. 

    << Gesù  fai  piovere !! >>  gridavano tutti  ma  le voci  erano   così  alte che 

somigliavano  più ad  una  minaccia che  ad  una  preghiera.

   Arrivati nella  piazza  più grande  del  paese tutti  si   fermarono attorno  ad  un

abbeveratoio  che  stava al  centro.                                                   

   Gli anziani  chiamavano  quella  fonte   “La  Fontana  Dei  Calci“  perché   antichi

racconti dicevano  che  se  un  forestiero avesse  bevuto  di  quell’acqua  sarebbe

impazzito  e  si sarebbe  messo a  tirare calci  come  un  somaro.

   Un  asino  magrissimo stava  bevendo  a sorsi  muovendo  l’acqua  col muso  per 

evitare di  inghiottire  le mosche  che  vi  galleggiavano.                                               

  

                       Lo Scirocco  faceva  muovere i  vestiti  della gente  come  foglie  in 

 autunno.   Quei vestiti  erano  quasi vuoti  perché  tutti  erano  diventati    pelle 

ed ossa.

 Anche  l'acqua  si  vedeva  quando  scendeva  loro  in  gola!   Uno  che  sembrava    

più  arrabbiato  degli  altri  si  avvicinò  al  sagrestano  e  guardando  il  Cristo  si  mise

a  gridare :<< Bello  mio,  come  ben  sai, noi  qui  stiamo  passando  tutte  le  pene  del

mondo  e  per  questo,  se  adesso  ti  offenderemo,  non  credo  che  potremmo  soffrire 

più  di  quello  che  ora  stiamo  soffrendo.

   Se  ci  getterai  nella  parte  più  profonda  dell'Inferno,  i  diavoli  dovranno  faticare

e  sudare  molto  prima  di  poter  trovare  un  pezzetto  di  carne  dove  poterci  pungere.  

   Noi  abbiamo  fatto  tutto  quello  che  potevamo  fare,  pregandoti  notte  e  giorno
 
per  far  piovere,  ma  tu  non  l'hai  fatto.

  Adesso  ti  diciamo  che  se  non  fai piovere  in  questo  momento, noi  ti  buttiamo 

 dentro  questa  vasca  d'acqua  e  così,  se  non  vuoi  affogare,   dovrai fare  il  miracolo 

(di  far piovere)  perché ormai  la  pazienza  è  terminata>>.  

    Tutta la  gente  restò muta  e  ferma per  un  po’ di  tempo  e  poi,  perché  invece di

piovere  sembrava che  il  sole si  fosse  fatto più  caldo,  tutti si  misero a  gridare  :           

<<dentro  l’acqua, dentro  l’acqua !!>>  e  dopo aver  staccato   Gesù  dalla  croce   lo 

gettarono  in   acqua.

    Tutti  si  aspettavano  che  crollasse il  cielo  in terra  o  che  qualche  fulmine  li

bruciasse  per castigarli  per  quel sacrilegio,  ma  non  successe nulla.

    Solo  dentro  l’acqua il  Cristo,  che era  fatto  di gesso,  si stava  sciogliendo  piano 

piano.

    A quel  punto,  quelli più  scemi  della compagnia,  si  misero a  gridare  :<< lo  state

vedendo ? Piuttosto  che  darci l’acqua  Gesù  preferisce  sciogliersi e  così  a noi  non 

rimane in  mano  niente  su  cui poterci  vendicare .   Andiamocene a  casa   a morire 

in  santa  pace >>.

    Zio Giovanni,  che  mi stava  raccontando  queste cose,  disse  anche  che il  nonno 

non gli  aveva  mai detto  se  Gesù aveva  poi  fatto il  miracolo  di  far  piovere, ma 

era  più che  sicuro  che   era  usanza degli  antichi  di mutilare  l’immagine  del  Cristo 

quando  volevano  che piovesse.

    E per  convincermi  che  era  vero mi  portò  in camera  da  letto  e  lì, al  capezzale 

del letto,  c’era  un antico  Crocifisso  a cui  mancavano  le braccia.                              


   << Lo  stai  vedendo ?  Quelle  gliele  ha strappate  mio

nonno un  anno  che  non voleva  piovere  nella tanca  di

  “ Sos  Tres  Radiales “ e  tutto il grano  si  stava  seccando.

  Per  fortuna  l'indomani  ha  piovuto  perché  altrimenti,

mio  nonno, gliene  avrebbe  tagliato  qualche  altro  pezzo. 

  La  gente,  in  casa  propria,  faceva  queste  cose  quando

la  siccità  riguardava  solo  le  loro  tanche,  ma  quando 

non  pioveva  e  la  carestia  interessava  tutta  la  contrada,

allora  tutti  assieme  pregavano  Gesù  che  quasi  sempre

faceva  piovere.

  Ma  quando  non  pioveva  succedevano  pazzie  come 

quella  che  dicono  sia  successa  nel  paese  di  "Funtana  a  Casche".


                   Maggio  2003

                                                                             Angelo  Meridda  Dessena

                                                                                                            


 

                                                                         

Angelo  Meridda    Dessenavia   San   Giorgio 19

09070   MILIS (OR)  tf. 0783-51256

(angelomeridda@gmail.com)

www.angelomeridda.it